Utrechtse jongeren steeds ongezonder, GGD noemt resultaten onderzoek alarmerend
Utrecht – Jongeren in Utrecht ervaren een toenemende verslechtering van hun gezondheid en welzijn, zo blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jeugd van de GGD regio Utrecht. Sinds de uitbraak van de coronapandemie is er geen verbetering opgetreden in hun mentale gezondheid, terwijl ongezond gedrag, zoals vapen en excessief gebruik van sociale media, vaker voorkomt.
In het onderzoek namen vorig najaar 17.621 leerlingen tussen de 13 en 17 jaar uit de regio Utrecht deel. Ongeveer acht op de tien jongeren beoordeelden hun eigen gezondheid als (zeer) goed. Dit is een daling ten opzichte van 2015, toen negen op de tien jongeren dit aangaven.
Corona heeft een duidelijke impact gehad op de mentale gezondheid van jongeren. In vergelijking met 2019 rapporteerden jongeren in 2021 meer gevoelens van ongelukkigheid en stress. Deze situatie is sindsdien niet verbeterd; uit het onderzoek van 2023 blijkt dat bijna een kwart van de jongeren lichte tot ernstige psychische klachten ervaart, waarbij school of huiswerk de voornaamste stressfactor vormt.
De GGD noemt het “zorgwekkend” dat ondanks de versoepeling van de coronamaatregelen de gezondheid van jongeren niet is verbeterd. Het aantal jongeren dat zich eenzaam voelt, is weliswaar iets afgenomen ten opzichte van de periode van strikte maatregelen, maar ligt nog steeds hoger dan in 2019.
Meer pesten en discriminatie
Naast een verslechtering van de mentale gezondheid ervaren jongeren ook meer sociale problemen. Pesten, zowel offline als online, komt vaker voor, evenals gevoelens van discriminatie. Bovendien geven jongeren aan dat ze school minder leuk vinden en vaker afwezig zijn. Een op de vijf scholieren zegt te maken te hebben met discriminatie, terwijl de acceptatie van homoseksualiteit is afgenomen.
Ook vertonen jongeren vaker ongezond gedrag. Het aantal jongeren dat wekelijks vapet, is “alarmerend” gestegen van 1 procent in 2019 naar 8 procent in 2023. Roken en problematisch gebruik van sociale media nemen eveneens toe, waarbij 12 procent van de jongeren risico loopt op problemen door overmatig gebruik van sociale media.
‘Zorgelijk voor nu en later’
“De resultaten van dit onderzoek zijn zorgelijk, zowel op korte als lange termijn”, aldus Carola Koper, directeur van de GGD regio Utrecht. “De jeugd van vandaag vormt de maatschappij van morgen.” De trend van afnemende gezondheid onder jongeren toont aan dat het gezondheidsbeleid, zoals vastgelegd in het Preventieakkoord en het Gezond en Actief Leven Akkoord, nog niet voldoende effect heeft. “We mogen de aandacht niet laten verslappen. Het vergt een langdurige inzet om deze trend om te keren.”
Koper benadrukt het belang van een veilige omgeving waar jongeren zichzelf kunnen zijn, zowel thuis, op school als in hun vrije tijd. Samenwerking tussen gemeenten, scholen, ouders en jongeren zelf is essentieel. De GGD regio Utrecht zal de resultaten van het onderzoek de komende maanden bespreken met gemeenten om te kijken naar mogelijke verbeteringen.